|
Ferenc Liszt
Ferenc LisztFranciszek Liszt (
wymowa
:
List
); ur.
22 października
1811
, zm.
31 lipca
1886
–
węgierski
kompozytor i pianista epoki
romantyzmu
. Stworzył nowy gatunek muzyczny:
poemat symfoniczny
. Był aktywnym propagatorem kultury polskiej, zaprzyjaźnionym m.in. z
Fryderykiem Chopinem
,
Adamem Mickiewiczem
,
Juliuszem Słowackim
,
Julianem Ursynem Niemcewiczem
,
Henrykiem Wieniawskim
,
Juliuszem Kossakiem
,
Janem Ruckgaberem
; uczył także
Karola Tausiga
,
Juliusza Zarębskiego
i
Józefa Wieniawskiego
. Był teściem i przyjacielem
Ryszarda Wagnera
. To Wagner namówił Liszta do skrócenia symfonii Dantejskiej do dwóch części. Liszt został pochowany na cmentarzu w
Bayreuth
, niedaleko willi i miejsca spoczynku Wagnera. Kalendarium-
1811
- 22 października przychodzi na świat w Raiding (węg. Doborján) na pograniczu austriacko-węgierskim.
-
1820
- ma miejsce pierwszy publiczny występ małego Liszta. Później przeprowadza się do Wiednia.
-
1823
- paryskie konserwatorium odmawia przyjęcia młodego kompozytora
-
1824
- w
Manchesterze
odbywa się premiera jego pierwszej opery, Don Sanche
-
1826
- ojciec kompozytora umiera na tyfus; Liszt ogranicza swoje koncertowanie
-
1833
- spotyka się z Chopinem, dzięki któremu poznaje Marie d'Agoult
-
1835
- przeprowadza się do Szwajcarii; na świat przychodzi pierwsze z jego trojga dzieci
-
1837
- powraca do Wiednia; znowu zaczyna koncertować
-
1844
- koniec związku z Marie d'Agoult
-
1847
- poznaje księżną
Karolinę Sayn-Wittgenstein
, ur. Iwanowską
-
1848
-
59
- mieszka w
Weimarze
-
1851
-
54
- powstaje ostateczna wersja Rapsodii węgierskich
-
1857
- koncert w Żagańskim Kościele Farnym na zaślubinach Marii de Castellane z Antonim Radziwiłłem
-
1862
- umiera córka kompozytora, Blandine
-
1865
- Liszt przyjmuje święcenia kapłańskie
-
1869
- początek ostatniego romansu z "kozacką hrabiną" Olgą Janiną
-
1886
- 31 lipca umiera na zapalenie płuc w
Bayreuth
w Niemczech
Wybrane dziełaOrkiestrowe - Symfonia faustowska
- Symfonia dantejska
- 13 poematów symfonicznych:
- Co słychać w górach
- Tasso
- Preludia
- Orfeusz
- Prometeusz
- Mazepa
- Festklänge (Uroczyste brzmienia)
- Héroïde funèbre
- Hungaria
- Hamlet
- Die Hunnenschlacht (Bitwa Hunów)
- Ideały
- Od kołyski do grobu
- Walc Mefisto (Taniec w wiejskiej karczmie)
- Walc Mefisto II
- Szózat i Hymn - Fantazja
Fortepianowe - I Koncert Es-dur
- II Koncert A-dur
- III Koncert Es-dur op. posth. (niedawno odkryty koncert, ukończony około 1839 roku)
- Fantazja węgierska
- Totentanz. Parafraza na temat "Dies irae"
- Années de pèlerinage (Lata pielgrzymstwa)
- Harmonie poetyckie i religijne
- 12 Etudes d’exécution transcendante (12 Etiud transcendentalnych):
- 1. Preludio
- 2. Bez tytułu (Molto Vivace)
- 3. Paysage
- 4. Mazeppa
- 5. Feux-follets
- 6. Vision
- 7. Eroica
- 8. Wilde Jagd
- 9. Ricordanza
- 10. Bez tytułu (Allegro Agitato)
- 11. Harmonies du soir
- 12. Chasse-Neige
- 6 Consolations
- 3 Marzenia miłosne
- 4 Walce Mefisto
- 19 Rapsodii węgierskich
- Rapsodia hiszpańska
Religijne - Missa choralis
- Węgierska msza koronacyjna
- Requiem
- Oratoria:
- Chrystus
- Legenda o św. Elżbiecie
- Legenda o św. Stanisławie (najbardziej znane jest interludium "Salve Polonia")
- Legenda o św. Krzysztofie
- Transkrypcje fortepianowe:
- Fantazja i Fuga g-moll Bacha
- 9 symfonii Beethovena
- Symfonia fantastyczna Berlioza
- Harold w Italii Berlioza
- Sześć pieśni polskich Chopina
- La campanella Paganiniego
- Uwertura Wilhelm Tell Rossiniego
- 54 pieśni Schuberta
- Don Sanche
Nagrania Zobacz też Linki zewnętrzne- Demko Miroslav: Franz Liszt compositeur Slovaque, L´Age d´Homme, Suisse, 2003.
Inne hasła zawierające informacje o "Ferenc Liszt":
Hector Berlioz
...
1878
...
1958
...
Lata 50. XX wieku
...
1952
...
1961
...
1988
...
1947
...
1946
...
Literatura – przegląd chronologiczny
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Ferenc Liszt":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|
|
|
|